Koningin Cleopatra van Egypte
Koningin Cleopatra van Egypte - De populaire voorstelling
Koningin Cleopatra van Egypte wordt in moderne tijden vaak afgebeeld als een tragisch en verkeerd begrepen mens, in allerlei uitingen van toneelspelen tot pornografie. Een van de populairste afschilderingen is de film "Cleopatra" uit 1963, die met een Oscar werd bekroond en waarin Elizabeth Taylor de koningin speelde en Richard Burton de rol van Marcus Antonius op zich nam. De geschiedenis geeft ons echter een beeld van Cleopatra die hier sterk van afwijkt. De geschiedkundige Josephus uit de eerste eeuw beschreef Cleopatra bijvoorbeeld als "een vrouw die niet aarzelde om boosaardige dingen te doen".
Cleopatra (die leefde van januari in het jaar 69 v.C. tot 30 november in het jaar 30 v.C.) was een Hellenistische vrouw die samen met haar broers/echtgenoten Ptolemeus XIII en Ptolemeus XIV over Egypte heerste. Later werd ze alleenheerser over Egypte door een overspelige relatie met Gaius Julius Caesar aan te gaan, waardoor haar greep op de troon werd verstevigd. Nadat Caesar werd vermoord, verbond Cleopatra zich met de nummer twee onder Ceasar, Marcus Antonius, met wie zij eveneens een overspelige relatie had. In totaal had Cleopatra vier kinderen, één van Ceasar (Caesarion) en drie van Antonius (Cleopatra Selene II, Alexander Helios, Ptolemeus Philadelphus). Ze had geen kinderen uit de huwelijken met haar broers: het is mogelijk dat deze huwelijken nooit werden geconsummeerd omdat zij eigenlijk geen hechte relaties met elkaar hadden, maar slechts rivalen waren om de troon van Egypte.
Koningin Cleopatra van Egypte - Haar plaats in de geschiedenis
De heerschappij van koningin Cleopatra van Egypte markeert het einde van het Hellenistische Tijdperk in Egypte en het begin van het Romeinse Tijdperk in het Oostelijke Middellandse Zeegebied. Haar zoon Caesarion (de zoon die ze met Julius Caesar had) regeerde eveneens korte tijd, maar feitelijk alleen in naam. Nadat Octavianus (de achterneef van Julius Caesar, die ook Caesar Augustus werd genoemd en over Rome heerste toen Christus werd geboren) Egypte had veroverd, veroordeelde hij Caesarion ter dood met de volgende uitspraak: "Te veel Caesars". De andere kinderen die ze met Marcus Antonius had werden naar Rome afgevoerd en geadopteerd door de vrouw van Antonius, Octavia (die tevens de oudere zuster van Octavianus was).
Een van de opvallende slotopmerkingen van dit verhaal is dat Octavia een van de prominentste vrouwen in de Romeinse geschiedenis werd. Zij werd door haar tijdgenoten gerespecteerd en bewonderd vanwege haar loyaliteit, edelmoedigheid en menselijkheid, en omdat ze de traditionele Romeinse vrouwelijke deugden in stand wist te houden. Haar zorg en liefde voor de kinderen uit de overspelige relatie van haar echtgenoot met Cleopatra voegden alleen maar toe aan haar status in Rome als een deugdzame vrouw. Octavia leefde in een tijd waarin velen bezweken onder verraad en intriges; zij was een opmerkelijke tegenpool van het leven van koningin Cleopatra en de overspelige relaties die zij gebruikte om macht te verwerven en om Marcus Antonius van zijn vrouw weg te lokken.
De ondergang van Marcus Antonius en Cleopatra was net zo smerig en tragisch als hun levens. Antonius leidde een combinatie van land- en zeetroepen in de Slag om Actium, maar verloor tegen de beter uitgeruste en beter opgeleide troepen van Octavianus. Koningin Cleopatra ontvluchtte het strijdtoneel en de populaire legende stelt dat Antonius zijn post als legerleider verliet om haar naar Egypte te volgen. Er is bewijsmateriaal dat aangeeft dat de troepen van Antonius eenvoudig deserteerden en zich bij Octavianus aansloten in een massale uiting van walging over de immoraliteit en de gebrekkige discipline van hun bevelhebber. Toen de legioenen van Octavianus in Egypte landden, pleegde Antonius zelfmoord. Hij wist dat zijn lot anders in de handen van de Romeinse justitie zou vallen. Volgens de arts Olympus (een ooggetuige) werd hij naar de tombe van Cleopatra gebracht waar hij in haar armen stierf. Enkele dagen later stierf ook Cleopatra, nadat zij zich door een slang had laten bijten. Octavianus werd op de hoogte gebracht van haar dood en hij vergewiste zich er persoonlijk van dat zij dood was.
Koningin Cleopatra van Egypte - Haar dood
Om de woorden van geschiedkundigen en tijdgenoten te gebruiken: koningin Cleopatra van Egypte was een moordzuchtige, overspelige verleidster die plannen smeedde om haar eigen familie, haar landgenoten en machtige Romeinen ten val te brengen. Haar zelfmoord was de laatste wanhopige poging van een immorele vrouw om tenminste haar eigen einde te kunnen bepalen, nadat ze al haar verzamelde weelde, macht en minnaars had verloren.
Koningin Cleopatra van Egypte - De eeuw vóór de geboorte van Christus
Terwijl koningin Cleopatra van Egypte in Egypte om de macht streed, bevond Rome zich in een bloederige burgeroorlog. Zes jaar voor haar geboorte, in 63 voor Christus, mengde Pompeii de Grote zich in een Joods conflict. Hij nam Jeruzalem in en trad vervolgens het Allerheiligste in de Tempel van Jeruzalem binnen. De Joodse bevolking zou hem dit nooit vergeven. Jaren later, tijdens de Romeinse Burgeroorlog in 47 voor Christus, vluchtte Pompeii voor Caesar nadat hij de slag om Farsala in Griekenland had verloren. Hij probeerde niet eens om hulp te krijgen van de Joden. Hoewel Pompeii door de Egyptenaren werd vermoord, sloten de Joden zich aan bij twee grote legereenheden, een onder de Hogepriester Hyrcanus, en de ander onder de Idumeaan Antipater. Ze hielpen Caesar om de Egyptenaren te verslaan en om koningin Cleopatra opnieuw aan de macht te helpen. Op deze manier leverden ze een aanzienlijke bijdrage aan het succes van Caesar in Egypte.
Caesars beloning voor deze hulp bestond uit de benoeming van Antipater (de vader van Herodes) als regent over Jeruzalem in 47 voor Christus. De Romeinen benoemden tevens Hyrcanus, de leider van de Joodse sekte die bekend stond als de Farizeeën, als Hogepriester voor het leven en verleenden permanent Romeins staatsburgerschap aan alle Joodse mannen die met de Romeinse legioenen in Egypte hadden gevochten. Het gevolg hiervan was dat de Farizeeën de dominante wereldse en geestelijke machthebbers in Palestina werden en het leiderschap over de Tempel domineerden tot de Romeinse generaal Titus Vespasianus Jeruzalem in 70 na Christus vernietigde.
De opkomst van de macht van de Farizeeën plaatste de sudderende politieke bitterheid tussen de Sadduceeën en de Farizeeën in een houdgreep. Deze bitterheid vormde een prominent onderdeel van het nationale politieke landschap in Palestina in de tijd van het leven en de bediening van Christus.
Een laatste fascinerende kanttekening is dat de vader of grootvader van de apostel Paulus mogelijk het Romeinse staatsburgerschap had verkregen door als soldaat in de Egyptische militaire campagnes te dienen. Dit staatsburgerschap werd aan de kinderen overgedragen. In Handelingen 21 gebruikte Paulus de privileges van zijn staatsburgerschap om in zijn rechtszaak een beroep op Caesar te kunnen doen. We zien dat Paulus in deze zaak, door gebruik te maken van de privileges van zijn Romeins staatsburgerschap, het Evangelie van Christus naar het hart van Rome en de troon van Caesar wist te brengen.
