Het Mongoolse rijk

Het Mongoolse rijk - Dzjengis Khan
Het Mongoolse Rijk werd gesticht door Dzjengis Khan, een Mongools politiek en militair leider die de Mongoolse stammen soms op wrede wijze veroverde en verenigde. Tussen 1260 na Christus, toen Temüjin zijn titel "Dzjengis Khan" ("Heerser") ontving, en 1370 na Christus, toen de laatste keizer in China's Yuan-dynastie in ballingschap overleed, stichtte de Mongoolse "Khagan" ("Grootkan" of "Keizer") het grootste aaneengesloten rijk in de geschiedenis van de wereld.

Op zijn hoogtepunt besloeg het Mongoolse rijk grote delen van het hedendaagse China, Mongolië, Rusland, Azerbeidzjan, Armenië, Georgië, Irak, Iran, Turkije, Kazachastan, Kirgizië, Oezbekistan, Pakistan, Tadjikistan, Afghanistan, Turkmenistan, Moldavië, Zuid-Korea, Noord-Korea en Koeweit. Na de dood van Dzjengis Khan in 1227 breidde het Mongoolse rijk zich zelfs nog verder uit onder zijn zoon Toloej en zijn kleinzoon Koeblai Kahn, die in China de Yuan-dynastie stichtte met ten minste 22 rechtmatige zonen. Vanwege dit erfgoed waren de Khans de meest succesvolle rijkenbouwers ooit.

Het Mongoolse rijk - De Zijderoute
Het Mongoolse rijk vormde een vreedzame politieke omgeving dat een grotere hoeveelheid communicatie en handel mogelijk maakte tussen het Westen, het Midden-Oosten en Azië. Deze openheid betekende dat deze verschillende werelden, die voorheen van elkaar afgezonderd waren, nu met elkaar handel konden drijven.

Aan het einde van de 13e eeuw was een Venetiaans ontdekkingsreiziger, Marco Polo genaamd, een van de eerste Europeanen die de handelsroute naar China zou bereizen. Deze route zou later de "Zijderoute" worden genoemd. Polo reisde met zijn vader Niccolo en zijn oom Maffeo naar China om Koeblai Kahn te bezoeken, de toenmalige heerser over het Mongoolse Rijk. De Zijderoute was een aaneenschakeling van kortere handelsroutes door de verschillende delen van het Euraziatische continent, die vooral een verbinding vormden tussen China en Klein-Azië en het Middellandse Zeegebied. De route besloeg meer dan 8.000 kilometer over land en zee en legde de basis voor de handel in de moderne wereld.

Het Mongoolse rijk - De reizen van Marco Polo
Na zijn bezoek aan het Mongoolse rijk keerde Marco Polo net op tijd naar huis terug om de oorlog mee te maken tussen de stadstaten Venetië en Genua. Polo vocht voor zijn thuisstad Venetië, werd gevangen genomen en verbleef enige tijd in een gevangenis in Genua. In die gevangenis schreef Polo zijn beroemde verslagen over zijn reizen in Azië. In zijn werk legt hij uit dat Koeblai Kahn verrukt was over de komst van de Polo's, dat hij aandachtig luisterde naar alle dingen die zij hem over de Westerse wereld vertelden en dat hij hen naar huis stuurde als gezanten van de Paus. De Grootkan schreef namelijk brieven aan de Paus waarin hij verzocht dat een grote groep geleerde mannen het Mongoolse rijk zou komen onderrichten over de gewoonten van het Westen en van het Christendom.

Marco Polo schreef het volgende over Kahns verzoek aan de Paus: "Zijn doel, zo zei hij, was om zijne heiligheid te verzoeken om hem honderd geleerde mannen te sturen die grondig bekend waren met de principes van de Christelijke godsdienst en met de zeven kunsten en die gekwalificeerd waren om de geleerden van zijn territoria, door middel van billijke en eerlijke argumenten, te bewijzen dat het geloof van de Christenen superieur was aan, en gesticht was op duidelijker waarheden dan enige andere godsdienst, en dat de goden van de Tartaren en de afgoden die in zijn huis werden aanbeden slechts boze geesten waren en dat de volkeren van het oosten in het algemeen een fout begingen wanneer zij hen als godheden vereerden."¹

Dit is een behoorlijk verbazingwekkend moment in de wereldgeschiedenis. De kleinzoon van Dzjengis Khan en de leider van het grootste rijk dat ooit heeft bestaan in de menselijke geschiedenis verstuurt een open uitnodiging naar de Paus in Rome om de rest van de toen bekende wereld te verwestelijken en te verchristelijken!

Het Mongoolse rijk - Een gemiste kans voor de wereld
In november 1268 kwamen de Polo's, na een reis van drie jaar, in Rome aan met de brieven van Kublai Kahn in de hand. Het enige probleem was dat Paus Clemens IV pas was overleden en het meer dan twee jaar zou duren voordat er een nieuwe Paus werd aangewezen. En om redenen die wij niet helemaal uit de geschiedenis kunnen opmaken, werd het verzoek van Kublai Kahn niet ingewilligd door de nieuwe Paus, Gregorius X. In plaats daarvan stuurde Gregorius geschenken, brieven en twee (niet honderd) goed opgeleide broeders naar de Grootkan. Maar op weg naar China kwamen zij in het randgebied van het krimpende Mongoolse rijk in een oorlogszone terecht. Moslimstrijders onder de Sultan van Egypte hadden de belangrijkste centra van Armenië ingenomen en waren bezig met een afslachting van de plaatselijke bevolking. De Polo's waren gewend aan de gevaren van deze handelsroute, maar de broeders vreesden voor hun levens. Zij gaven de geschenken en de brieven aan de Polo's en keerden onder begeleiding van de Tempeliers naar Rome terug.

Wie weet hoe de geschiedenis op dit moment gewijzigd had kunnen worden. Maar het Mongoolse rijk ging ten onder, China keerde zich uiteindelijk tot het Boeddhisme, een toenemende Islamitische dreiging leidde tot een praktische sluiting van de Zijderoute en de handel met Europa werd beperkt tot zeehandel. En in 1452, toen Christoffel Columbus slechts een jaar oud was, veroverde moslimleider en Sultan van de Ottomanen Mehmet II (ook bekend als Mehmet de Veroveraar of Mohammed II) Constantinopel, het laatste vrije toevluchtsoord voor de Europese handel met het Oosten. Vanaf dat moment was de Westerse handel met India en China een bijzonder gevaarlijke onderneming omdat er geen schuilplaatsen meer waren die bescherming boden tegen moslimaanvallen en piraterij.

Leer meer!