De oude Sumeriërs
De oude Sumeriërs - De wieg der beschaving
Men denkt dat de oude Sumeriërs een van de eerste stedelijke beschavingen vormden. In 4000 voor Christus joegen de meeste mensen op aarde nog steeds op voedsel. Zij hoedden schapen en woonden in hutten of grotten. Er waren geen sporen te vinden van een ontwikkelde beschaving.1 In 1616 werd de stad Babylon door de Italiaanse reiziger Pietro della Valle geïdentificeerd. Hij gaf ons niet alleen verbazingwekkende beschrijvingen van de Mesopotamische stad, maar bracht ook kleitabletten naar Europa met daarop talrijke wigvormige tekens. Hij had deze opgegraven uit grote aarden heuvels te Ninevé en Ur.2 Archeologen realiseerden zich dat elke grote heuvel, of "tel", de ruïnes bevatten van een stad die steeds weer op dezelfde plaats werd herbouwd. Elke laag onthulde de eerdere resten van steeds oudere Mesopotamische gebouwen, tempels, beelden en werktuigen. Kleitabletten die in deze lagen wwerden gevonden hadden dezelfde wigvormige tekens als de tabletten van Della Valle. Omdat niemand de tekens kon vertalen, bleef het geheim van de tabletten behouden. Er verstreken meer dan drie eeuwen voordat historici en archeologen de cruciale sleutel zouden vinden tot de ontcijfering van deze symbolen. En dat gebeurde niet in Mesopotamië, maar in het oude Perzië (het hedendaagse Iran). Na 24 meter in ongerepte aarde te hebben gegraven, legden archeologen eindelijk de mysteries bloot van de Sumeriërs, de oudste ons bekende beschaving op aarde (ca. 4500-1700 voor Christus).
De oude Sumeriërs - Een goed gedocumenteerde beschaving
Afbeeldingen op rotsen of tekeningen op grotwanden zijn vaak indrukwekkend, maar het is nog heel wat anders om geschreven symbolen te combineren om ideeën over te dragen. De eerste schrijfvorm ter wereld kreeg zo vorm. Tegen 3500 voor Christus had het Sumerische volk een ongelooflijk hulpmiddel ontwikkeld om hun ideeën te organiseren en uit te drukken, waardoor het volk werd voorzien van een overvloed aan informatie.
De oude Sumeriërs wisten onder andere hoe zij de jaarlijkse overstromingen van de Tigris en de Eufraat met behulp van dijken en irrigatiekanalen konden beheersen. Andere arbeidsploegen gebruikten geavanceerde landbouw- en oogsttechnieken. Door de arbeid te verdelen konden de Sumeriërs hun vaardigheden optimaliseren als ambachtslieden (timmerlieden, metaalwerkers en beeldhouwers), kooplieden, schippers, priesters, soldaten en zelfs artsen. Om zoveel belangrijke dingen bij te kunnen houden was er een uitgebreid administratiesysteem nodig.
Terwijl hun beschaving groeide, bedachten de oude Sumeriërs symbolen om nummers voor te stellen. Op die manier werd een wiskundig systeem geschapen dat gebaseerd was op twee getallen: 10 en 60. Wij hanteren tegenwoordig een wiskundig systeem dat gebaseerd is op een decimaal stelsel (de basis is het getal 10), maar de Sumeriërs kozen 60 als de basis van hun systeem. Wij gebruiken dat zogenaamde "sexagesimale systeem" (met het getal 60 als basis) nog steeds in enkele van onze maten, zoals de 360° van een cirkel en de minuten en seconden in onze tijdsrekening.
De Sumerische geleerden hadden vele honderden jaren nodig om hun schrijfsysteem volledig te ontwikkelen. Hun aanvankelijke pictografische schrift was klungelig en verwarrend. Al snel werden hun tekens voorstellingen van woorden in plaats van objecten. De plaatjes veranderden in wigvormige tekens, die in een bepaalde volgorde geplaatst zinnen vormden, het zogenaamde spijkerschrift. Uiteindelijk werd elk teken een voorstelling van een klank in plaats van een idee of een object. Deze belangrijke stap maakte het voor de Sumeriërs mogelijk om alles op te schrijven wat zij met spraak konden overbrengen.
De oude Sumeriërs - Een mythische beschaving
Hoe geavanceerd de oude Sumeriërs ook mochten zijn geweest op het gebied van mathematica en communicatie, toch hadden zij een gebrekkig begrip van de natuurkrachten, oorzaken van ziektes of hongersnood. De Sumeriërs vereerden een groot aantal natuurkrachten. Hun hele wereld draaide rond de macht van godheden en talrijke demonen, geesten en spoken. Hun verhalen - die soms vindingrijk, soms afgrijselijk zijn - boden de Sumeriërs een verklaring voor hun onvoorspelbare en machtige goden.
- De schepping van de wereld - Enlil, de god van de hemel en de lucht die hemel en aarde scheidt. Hij hield er niet van om in het duister opgesloten te zitten en dus verkrachtte hij Ninlil (de godin van de wind) die toen Nanna (of Sin), de maangodin, baarde. Nanna reist in een schip door de hemelen en verlicht zo het firmament, terwijl zij de kleine sterren als graankorrels uitstrooit en de grote sterren als wilde ossen om hen heen lopen.
De Bijbel beschrijft dat de aarde vormloos en leeg was, maar werd aangeraakt door Gods Woord, dat licht, orde en leven bracht (Genesis 1:1-14; Johannes 1:1-5). - De schepping van de mens - De goden maakten klei van vochtige riviermodder en gaven de klei vorm tot er armen en benen verschenen. Daarna schonken zij de klei leven. Sumeriërs geloofden dat mensen geschapen waren om de goden te dienen. Door middel van aanbidding en blinde gehoorzaamheid aan de verlangens van hun goden hoopten de Sumeriërs bescherming te ontvangen tegen rampen als ziektes, droogten en overstromingen.
Volgens de Bijbel schiep God de mens naar Zijn eigen gelijkenis. Als een pottenbakker die een kruik uit klei vervaardigt, zo vormde God de mens uit het stof der aarde. Hij gaf hem vervolgens heerschappij over de rest van de schepping (Genesis 1:26-27; 2:7). - De grote zondvloed - lang geleden was er een enorm aantal mensen, die allemaal lange en vruchtbare levens leidden. Omdat zij zo veel lawaai maakten, konden de goden niet slapen. De geïrriteerde goden besloten om de hele mensheid te vernietigen door de aarde te overstromen. Een god, Enki genaamd, had medelijden met de mensen en besloot om een enkele goede man te waarschuwen. Zijn naam was Oetnapisjtim. Hij bouwde een boot die groot genoeg was om zijn familie, zijn bezittingen en de landdieren te huisvesten. Zes dagen en nachten lang werd de aarde door de overstromingen bedekt. De rest van de mensheid werd zo weer modder. Toen het water was geweken, bedankte Oetnapisjtim de goden en zij gaven hem eeuwig leven. Maar de goden besloten dat de rest van de mensheid op jongere leeftijd moest sterven.
In de Bijbel lezen we in Genesis 6-8 over de goddeloosheid van de mens, die God ertoe aanzette om de mensheid van de aarde te vegen. Noachs rechtschapenheid voor de Heer leidde ertoe dat zijn familie van de verdrinkingsdood werd gered (Genesis 6-8).
Voetnoten:
1
Beschaving wordt gedefinieerd als "ontwikkeling die iemand of een groep heeft bereikt op het gebied van kunst, techniek, wetenschap en sociale rechtvaardigheid". www.woorden.org.
2 Volgens Genesis 10:11 was Ninevé een van de noordelijke steden die gesticht werden door de strijder/jager Nimrod, nadat hij Babylonië had verlaten. Ur was het thuisland van Abraham en het beginpunt van zijn reis naar Kanaän (Genesis 11:28, 31; 15:7). Sir Leonard Woolley's opgravingen van Ur (1922-1934) legden een piramide met gelaagde terrassen (of ziggurat) bloot. Deze werd gebruikt als de tempel van de stad ter ere van haar mythische god.
